تحقیقات بازار برای هر کسب و کاری اهمیتی غیرقابل کتمان دارد و تقریبا برای تمامی تصمیمات کلان در سازمان ها و شرکت ها نیاز به این علم احساس می‌شود. معرفی محصول یا خدمت جدید، شروع کسب و کار نوپا، قیمت گذاری، بسته بندی جدید، تبلیغات و اثربخشی آن و بسیاری از نیازهای کسب و کار را می‌توانیم با تکیه بر داده های کسب شده در تحقیقات بازاریابی پوشش دهیم. در این مقاله 6 نوع از روش های تحقیقات که بیشترین کاربرد را در علم تحقیقات بازاریابی دارد را بررسی می‌کنیم.
- حوزه مصرف کننده
یکی از رایج‌ترین مطالعات بازار مبتنی بر روش های کلاسیک، در حوزه مشتریان/مصرف‌کنندگان است. به طور متوسط در طی یک سال بیش از ۳۰۰ هزار مصاحبه به روش کمی و بیش از صدها واحد بررسی کیفی در حوزه گروه های مختلف مصرف‌کنندگان و یا مشتریان محصولات و برندها در تهران، شهرهای بزرگ و نیز بسیاری از شهرها دیگر و حتی روستاهای کشور انجام می‌شود. عمده مطالعات قابل انجام در حوزه مصرف کنندگان به شرح زیر است:
- قوم نگاری و سبک زندگی: مصرف کنندگان شما چه سبک زندگی دارند؟
- بررسی عادات خرید و مصرف: عادتهای خرید گروه های مختلف مصرف کندگان چگونه است؟ رفتارهای گروه های مختلف در مصرف/استفاده از محصولات/ خدمات چگونه است؟
- بررسی نگرش ها: نگرش های گروه های مختلف مصرف کنندگان به ابعاد مختلف محصولات/خدمات برندها چگونه است؟
- سنجش رضایت مشتری: انتظارات و میزان رضایت مشتریان از ویژگی های مختلف محصولات و یا خدمات در چه سطحی است؟
- بررسی محصول
گوناگونی قومیت در ایران و تفاوت‌های فرهنگی و منطقه‌ای باعث شده تا میزان استقبال از محصولات به طور معناداری در مناطق مختلف ایران متفاوت باشد. این چالش همواره مدیران محصول یا بازاریابان را بر آن می‌دارد که برای پاسخ‌گویی به سؤالات مختلف در خصوص محصولات خود و در راستای مطالعات بازار مبتنی بر روش های کلاسیک تحقیقات بازاریابی تحقیق نمایند. عمده مطالعات قابل انجام در حوزه محصولات و خدمات به شرح زیر است:
- تست مفهوم جدید: آیا مفهوم/محصول جدید، اقبالی برای ورود به بازار دارد؟
- تست بسته بندی: مصرف کنندگان کدامیک از بسته بندی های طراحی شده را بیشتر ترجیح می دهند؟
- تست طعم/ تست محصول: نقطه نظرات مصرف کنندگان به ویژگی های مختلف محصولات/ خدمات جدید چگونه است؟
- نقاط قوت و ضعف محصول: مصرف کنندگان قوتها و ضعفهای محصول را در چه مواردی می دانند؟
- ارزش و سلامت برند
این روزها مطالعات بازار مبتنی بر روش های کلاسیک پیرامون جایگاه و بررسی سلامت برند یکی از پرطرفدارترین گونه‌ی خدمات تحقیقات بازاریابی در جهان است، در راهبر بازار نیز بررسی سلامتی برندها در مقایسه با رقبا یکی از پر تکرار ترین مطالعات است. این تیم پژوهشی با آموخته های خود از همکاری نزدیک با کانتار و تجارب ارزنده اجرای بیش از 40 مطالعه بررسی سلامتی برندها، طی 4 سال اخیر خدمات منحصر بفردی را در این خصوص با عنوان BranZ ارائه می دهد.
عمده مطالعات قابل انجام در حوزه برند به شرح زیر است:
- Top of mind : جایگاه هر یک از برندها در اولین برندی که توسط گروه مخاطب بخاطر آورده می شود، چگونه است؟
- آگاهی از برند: میزان شناخت گروه مخاطب از هر یک از برندها چقدر است؟
- وضعیت سلامت برند: وضعیت سلامتی برندها از زوایای مختلف و در مقایسه با یکدیگر چگونه است؟
- شخصیت برند: شخصیت هر یک از برندها از نظر مخاطبان خود و عامه مردم چگونه است؟
- تغییر و وفاداری: دلایل تغییر برند مصرفی در مصرف کنندگان چیست؟ میزان وفاداری چقدر است؟
- قیمت گذاری
تیم اقتصادی و آماری راهبر بازار برای تحلیل‌های قیمت‌گذاری بر اساس نوع محصول و موضوع مورد مطالعه از مدلهای متعدد نظیر:
- تحلیل متقارن Conjoint Analysis
- مدل Van Westendorp price sensitivity
- مدل Gabor-Granger
- و…
عمده مطالعات بازار مبتنی بر روش های کلاسیک قابل انجام در حوزه بررسی قیمت به شرح زیر است:
- ساختار قیمت: لیست قیمتهای خرده فروشی و عمده فروشی، حاشیه سودهای هر گروه از عوامل توزیع چگونه است؟
- کشش قیمت: بر اساس افزایش و یا کاهش مقداری از قیمت، میزان تقاضا چقدر کاهش و یا افزایش پیدا خواهد کرد؟
- تعیین قیمت: بر اساس نظر گروه مخاطب، بهینه ترین قیمتها برای محصول و یا خدمت مورد چقدر است؟
- سود پیش بینی شده: بیشترین سود حاصل از درآمد در کدام نقطه قیمتی اتفاق می افتد؟
- تبلیغات و اثربخشی آن
سهم بالایی از بودجه‌های بنگاه‌های اقتصادی صرف هزینه‌های تبلیغاتی آنها می‌شود. آیا قبل از صرف هزینه، برای سنجش اثر آنها مطالعه ای شده است؟ آیا تبلیغات طراحی شده، مفاهیم مورد نظر تیم بازاریابی را بدرستی منتقل می کند؟ و سوالاتی زیادی که معمولا جزو دغدغه های صاحبان کسب و کارها است. این موسسه ابزارهای تخصصی برای خدمات تحقیقات بازاریابی و مدلهای اختصاصی متعددی برای این نوع مطالعات دارد.
عمده مطالعات قابل انجام پیرامون ابعاد مختلف تبلیغات به شرح زیر است:
- تست تبلیغ/ مفهوم: آیا مفاهیم / تبلیغات طراحی شده، بهینه هستند؟ قبل از پخش از نظر مخاطبان چگونه ارزیابی می شوند؟
- تاثیرگذاری تبلیغ: اثر بخشی کمپین تبلیغات برای محصول/برند حین و بعد از اتمام کمپین تبلیغات چقدر است؟
- پایش تبلیغات داخل فروشگاهی/ رسانه ای: تبلیغات رسانه ای و داخل فروشگاهی محصولات/برندهای مختلف چگونه است؟
- مطالعات رسانه ای
با توجه به هزینه‌های بسیار بالای برخی رسانه‌های کلاسیک و نیز روند روبه‌رشد رسانه‌های دیجیتال در دنیا و ایران، توازن بین این دو گروه در اغلب برنامه‌های بازاریابی و تبلیغات به گونه‌ای متفاوت از گذشته شده است. در راهبر بازار مطالعات مختلفی به طور مستقل و نیز با همکاری کانتار در این خصوص انجام شده که از مهم‌ترین آنها می‌توان به Connected Life اشاره کرد.
عمده مطالعات قابل انجام پیرامون وضعیت رسانه های مختلف به شرح زیر است:
- ارزیابی مخاطبین: مخاطب هر یک از رسانه ها چه گروه هایی هستند؟
- بررسی رفتار رسانه مخاطبان: رفتار رسانه ای گروه های مختلف مصرف کنندگان و حتی رفتار رسانه ای عوامل توزیع، چگونه است؟ میزان استفاده مخاطبان از هر رسانه چقدر است؟
- هم پوشانی رسانه ها: همپوشانی رسانه های مختلف بخصوص رسانه های کلاسیک با دیجیتال در گروههای مختلف مخاطب چگونه است؟
- CPT/CPP: هزینه سرانه رسانه های مختلف در میزان آگاهی رسانی به مخاطبان خود چقدر است؟
این روش ها در کنار سایر روش های کلاسیک تحقیقات بازاریابی و همچنان روش های مبتنی بر تکنولوژی در شرکت راهبر بازار با 17 سال تجربه ارائه می‌شود.
ممکن است در مدیریت کسب و کار خود، یکی یا تعدادی از دغدغه های فوق را داشته باشید، و ممکن است شما در اینکه آیا دغدغه و نیاز اطلاعاتی شما از نوعی هست که تحقیقات بازاریابی بتواند به آن پاسخ دهد، تردید داشته باشید. نگران نباشید، فرآیند مشاوره در این خصوص برای شرکتهایی که برای اولین بار با راهبر بازار همکاری دارند، هزینه ای ندارد کافیست از یکی از روشهای زیر دغدغه های کسب و کار خود و یا یک درخواست مشاوره برای ما ارسال نمایید.
